Kerk O.L.V. van Goede Hoop (Goynaut)

De Onze-Lieve-Vrouw van Goede Hoop, ook kortweg Onze-Lieve-Vrouwekerk, is de hoofdkerk van Vilvoorde. Deze gotische kerk dateert uit de 14e-15e eeuw maar bezit nog een noordersacristie uit de 13e eeuw. Het koor en transept werden ontworpen door Adam Gherijs. Van de geplande torens werd allen de noordelijke afgewerkt.

Het orgel is in origine een 18de eeuws laat-barokorgel in neoclassistische stijl dat in de 1769 gebouwd werd door Jean-Baptiste Goynaut.

Even een toelichting over deze orgelbouwer:

“J.B. Goynaut is een afstammeling van wat men in de orgelbouw ‘De school van Joannes-Baptiste Forceville’ noemt. Jean-Baptiste Goynaut zette met groot elan in Brabant de taak van de jonge Forceville (Joannes Thomas Forceville) voort. Vooreerst voltooide hij het orgel in de Abdij te Grimbergen en maakte van de gelegenheid gebruik om het instrument uit te breiden. In 1752 huwde hij Elisabeth-Francoise Ilias, te vorend weduwe van Forceville. Hij vestigde zich te Brussel en van toen af rees zijn ster.

Dat Pieter van Peteghem, de belangrijkste volgeling van J.B. Forceville’s school, nooit vaste voet kreeg te Brussel vindt zijn oorzaak vooral in de waardering voor Goynauts werk. Goynauts instrumenten werden tot de voortreffelijkste gerekend van Brabant.

De Brusselse componist Charles van Helmont beval hem aan voor de restauratie van het orgel in de St.-Goedelekathedraal.

Waar J.B. Goynaut de vrije hand had, bouwde hij orgels in een neoclassicistische stijl waardoor hij de modernste orgelarchitect van zijn tijd werd. De overvloedige versieringen aan de orgelkast maakten plaats voor functionele lijnen; pijpenbundels verdwenen voor brede, lichtgolvende pijpenvelden.

Het best bewaarde orgel dat van ontwerp het meest gelijkt op het orgel van Vilvoorde (1769) bevindt zich in de Zavelkerk te Brussel (1763)”.

brussel

-In de 19de eeuw was o.m. de orgelbouwer Loret aan het instrument werkzaam. De nog aanwezige bombarde 16’ is van zijn hand.

-Begin 20ste eeuw, ca.1920 werd het orgel door de firma Jos Stevens uit Duffel ingrijpend omgebouwd en omgevormd tot een romantisch klinkend instrument. De orgelkast van het hoofdwerk -die centraal stond op het doksaal- werd in tweeën gedeeld. De rechterhelft van de kast werd links op het doksaal geplaatst en de linkerhelft rechts. Het orgel werd uitgebreid, de mechanische windlades werden vervangen door pneumatische kegelladen en de tractuur werd pneumatisch. Van het rugpositief (ballustrade-orgel) bleef enkel het front als versiering staan. Van wat er nog aan origineel materiaal van Goynaut overblijft, is men tot op heden niet zeker. Dat moet nader onderzocht worden.

-In 1999 werd de trage en gebrekkig functionerende pneumatische tractuur in de speeltafel vervangen door een elektrische. Met dank aan orgelbouwer Pieter Vanhaecke uit Erps-Kwerps. Dankzij deze ingreep werd het orgel ook bruikbaar als lesinstrument voor de academie.

Dispositie (anno 2011)

HOOFDWERK                         RECIET (expressif)                              PEDAAL

Bourdon 16’                                   Prestant 4’                                                     Sousbasse 16’

Montre 8’                                       Salicional 8’                                                  Octavebasse 8’

Flûte Harmonique 8’                  Voix Céleste 8’                                              Choralbassse 4’

Gambe 8’                                       Bourdon 8’

Bourdon 8’                                    Flûte 4’                                                            KOPPELS

Prestant 4’                                    Flageolet 2’                                                      P + I

Flûte 4’                                         Quinte 2 2/3’                                                   P + II

Doublette 2’                                 Piccolo 1’                                                         I + II

Fournituur III                             Tièrce 1 3/5’                                                   SPEELHULPEN

Bombarde 16’                              Basson Hautbois 8’                                     Comb. Libre

Trompette 8’                               Mixtuur III                                                    A – P – MF – F – Tutti

Clairon 4’ (Bas)                         Tremolo                                                         Crescendo (zwelkast)

2 manualen

Klavieromvang : 56 toetsen C – g³

Pedaal

Pedaalomvang : 30 toetsen C – f°

A = 440 Hz op 20 °C   Gelijkzwevende stemming

Ons keer op keer succesvol kerstconcert vindt hier ook altijd plaats.

Peter De Waele is hier de organist-titularis.